![](/media/lib/490/n-relief-0e175af91b337ca2aab358f0e499a14f.jpg)
Wiemy, gdzie narodziła się Czarna Śmierć
22 czerwca 2022, 05:26Czarna Śmierć, największa pandemia w historii, trwała w latach 1346–1353. Wiemy, że wywołała ją bakteria Yersinia pestis, jednak jej źródła pozostają tajemnicą. Naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku, Uniwersytetu w Tybindze oraz University of Stirling przebadali starożytne genomy Y. pestis i stwierdzili, że źródeł pandemii należy szukać w Azji Środkowej.
![](/media/lib/507/n-dworek-e68c6010008c51d6a3a533955530b317.jpg)
Warszawa: grzywna dla właściciela niszczejącego drewnianego dworku. W XIX w. należał on do chrzestnego Fryderyka Chopina
17 czerwca 2022, 10:47Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków nałożył na właściciela niszczejącego drewnianego dworu przy ul. Łączyny 53 w Warszawie grzywnę w wysokości 10 tys. zł. W XIX w. - w latach 1842-66 - dworek należał do Fryderyka Skarbka, ojca chrzestnego Fryderyka Chopina.
![](/media/lib/507/n-mastodont-eb5bf79395c505aa615d91447f7e9106.jpg)
Mastodont Buesching zginął w walce 160 kilometrów od domu. Ciosy zdradzają historię jego życia
15 czerwca 2022, 09:08Przed około 13 200 laty na północnym wschodzie stanu Indiana samotny mastodont zginął podczas walki o samice. Rywal zabił go przebijając swoim potężnym ciosem prawą stronę czaszki. Zachowany w 80% szkielet Bueschinga, bo tak został nazwany zabity, odkryto w 1998 roku w torfowisku w pobliżu Fort Wayne. Teraz, dzięki analizie ciosów wiemy, że 8-tonowy mastodont poniósł śmierć około 160 kilometrów na północ od swoich rodzinnych terenów.
![](/media/lib/506/n-kura-263e7226c546a51e2de96cc1d5e5a66c.jpg)
Kury udomowiliśmy bardzo późno i nie po to, by je zjadać
7 czerwca 2022, 11:45Kury to najbardziej rozpowszechnione zwierzęta domowe. Według autorów dwóch opublikowanych właśnie badań, drób został udomowiony później, niż wielu sugerowało, jego udomowienie mogło wiązać się z uprawą ryżu i prosa, a kury były początkowo uznawane za egzotyczną ciekawostkę i dopiero wiele wieków od udomowienia uznano je za źródło pożywienia.
![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![](/media/lib/503/n-rolnictwo-8328d3948d2006be8f65b17a538a4d56.jpg)
Pochodzenie pierwszych rolników jest bardziej skomplikowane, niż się wydawało
18 maja 2022, 08:36Dotychczas wiele dowodów genetycznych wskazywało na to, że pierwsi europejscy rolnicy byli potomkami społeczności łowiecko-zbierackich z Anatolii. Jednak najnowsze badania wskazują, że pochodzenia tych rolników nie można przypisać jednemu tylko regionowi.
![](/media/lib/503/n-bogowie-eaf4682969ddde456b5b44627b68a474.jpg)
Pod wiejskim domem rabusie trafili na komorę z niezwykłym nowoasyryjskim reliefem
13 maja 2022, 10:40Pod jednym z domów we wsi Başbük w południowo-wschodniej Turcji dokonano niezwykłego odkrycia. Znaleziono tam podziemny kompleks z nowoasyryjskiej epoki żelaza z niezwykle interesującą sztuką naskalną. Nieukończone dzieło przedstawiające procesję bogów pokazuje proces stapiania się różnych kultur.
![](/media/lib/394/n-koronaziemia-7bc6581e827ac433c733a4bb0d1c040f.jpg)
WHO publikuje dane dotyczące nadmiarowej liczby zgonów w czasie pandemii COVID-19
9 maja 2022, 12:52Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała długo oczekiwane szacunki dotyczące nadmiarowych zgonów w czasie pandemii COVID-19. Zdaniem WHO w ciągu dwóch lat pandemii dodatkowo zmarło około 15 milionów osób. To niemal 3-krotnie więcej niż oficjalna łączna liczba zgonów z powodu COVID-19 raportowana przez poszczególne kraje. Szacunkowe dane WHO uwzględniają te zgony, których nie zawarto w raportach krajowych.
![](/media/lib/499/n-basen-245e82445d7be9d1b8f888d7b04b534a.jpg)
To nie port wojenny, a świątynny basen i obserwatorium astronomiczne sprzed 2500 lat
14 kwietnia 2022, 09:53Znajdujący się na Sycylii basen sprzed 2500 lat był uważany dotychczas za port wojenny. Teraz archeolodzy doszli do wniosku, że w rzeczywistości to jeden z największych w Śródziemiomorzu świętych zbiorników wodnych.
![](/media/lib/498/n-baktrian-8fdac828e67c1b0e9b36d5b81b8f8955.jpg)
Olbrzymi wielbłąd, C. knoblochi, żył w Mongolii równocześnie z człowiekiem
1 kwietnia 2022, 09:29Camelus knoblochi to wymarły gatunek olbrzymiego dwugarbnego wielbłąda. Wiemy, że żył w Azji Centralnej przez około 250 000 lat. Najnowsze badania, których wyniki opublikowano na łamach Frontiers in Earth Science wykazały, że ostatnim miejscem występowania C. knoblochi była dzisiejsza Mongolia, a gatunek ten istniał tam jeszcze około 27 000 lat temu. To zaś oznacza, że współistniał z człowiekiem współczesnym, a być może z neandertalczykiem i denisowianinem